Głośna nowelizacja Kodeksu wykroczeń, która wchodzi w życie od początku 2022 r. podnosi mocno kary za liczne wykroczenia drogowe. Dziś poznaliśmy oparty na tych przepisach nowy taryfikator mandatów, który – po raz pierwszy – wyszczególnia także mandaty dotyczące nowego rodzaju pojazdu, jakim od połowy 2021 r. w Prawie o ruchu drogowym jest hulajnoga elektryczna (a także UTO – urządzenie transportu osobistego).
Formalnie nowy akt to Rozporządzenie w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń.
Wyszczególniona w taryfikatorze lista nazwana „Przepisy dodatkowe o ruchu rowerów, hulajnóg elektrycznych, urządzeń transportu osobistego, motorowerów (…)” nie uwzględnia, rzecz jasna, wszystkich naruszeń, które można popełnić jadąc na e-hulajnodze. Wiele możliwych wykroczeń wpisuje się w inne pozycje w taryfikatorze, np. te generalne o ruchu lub postoju pojazdów (hulajnoga elektryczna jest pojazdem). Lista ta precyzuje jednak wysokość mandatów dla e-hulajnogistów za niektóre konkretne przewinienia.
Partnerzy akcji „SmartRide. Przepis na jazdę”
Naruszenie przepisów o korzystaniu z chodnika
Jednym z ciekawszych elementów wydaje się ten punkt:
Naruszenie przez kierującego rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego przepisów o korzystaniu z chodnika lub drogi dla pieszych – 200 zł.
Ten punkt zwrócił naszą uwagę nie tyle z racji wysokości kary, co ze względu na wciąż niewyjaśnione kontrowersje odnośnie przepisów o konieczności(?) korzystania z chodnika przez jadących na elektrycznej hulajnodze. Odsyłamy tu do podlinkowanych niżej tekstów.
300 zł za zbyt szybką jazdę po chodniku
Drugi ciekawy punkt w nowym taryfikatorze, to ten:
Naruszenie przez kierującego rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego, korzystającego z chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów i pieszych:
-
obowiązku poruszania się z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego – 300 zł
-
ustąpienia pierwszeństwa pieszemu – 300 zł
-
nieutrudnienia ruchu pieszemu – 300 zł
Tutaj kary robią się już odczuwalne, a zarazem powraca temat interpretacji: jaka to jest „prędkość zbliżona do prędkości pieszego”. Zachęcamy do obejrzenia naszego filmu na temat prędkości dozwolonej na elektrycznej hulajnodze w Polsce, a także do tekstu o tym, jak postrzega to np. Straż Miejska. [Dalsza część tekstu pod filmem]
Elektryczna hulajnoga – inne mandaty
W taryfikatorze znajdziemy jeszcze inne mandaty dotyczące konkretnie elektrycznych hulajnóg, w tym m.in. takie:
-
Naruszenie przez kierującego rowerem lub hulajnogą elektryczną obowiązku korzystania z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, jeśli są one wyznaczone dla kierunku, w którym się porusza lub zamierza skręcić – 100 zł.
-
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu przez kierującego rowerem lub hulajnogą elektryczną korzystającego z drogi dla rowerów i pieszych – 100 zł.
-
Naruszenie przez kierującego hulajnogą elektryczną zakazu jazdy po jezdni obok innego uczestnika ruchu – 50 zł.
-
Naruszenie przez kierującego hulajnogą elektryczną zakazu jazdy bez trzymania co najmniej jednej ręki na kierownicy – 50 zł.
Jazda e-hulajnogą bez trzymanki, opisana w tym ostatnim punkcie, to byłaby już wyjątkowa ekwilibrystyka. Warto w tym miejscu dodać jednak, że Kodeks drogowy nakazuje sygnalizowanie zamiaru zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu poprzez wskazanie go ręką – a na hulajnodze nawet oderwanie jednej ręki jest niebezpieczne. O tym mamy osobny artykuł oraz film na naszym kanale. [Dalsza część tekstu pod filmem]
Mandat za jazdę elektryczną hulajnogą bez uprawnień
Zanim przejdziemy dalej – ważne zastrzeżenie. Informacje poniżej oparte są na założeniu, że hulajnoga NIE jest pojazdem mechanicznym (co stanowi cały osobny wątek, któremu poświęcimy w najbliższych dniach inny materiał). Przyjmując takie założenie, w nowym taryfikatorze mandatów należy wskazać następujące pozycje:
Kierowanie pojazdem innym niż mechaniczny na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu przez osobę niemającą do tego uprawnienia – 200 zł.
To punkt ważny o tyle, że przed osiągnięciem pełnoletności do jazdy na elektrycznej hulajnodze wymagana jest w Polsce karta rowerowa lub stosowne prawo jazdy. Warto jednak w tym miejscu zwrócić uwagę na pewien fakt, generalnie dotyczący kar za wykroczenia drogowe.
– Taryfikator mandatów to wytyczne dla Policji lub straży gminnych – jest istotny w momencie, gdy policjant lub strażnik miejski decyduje się na ukaranie kierującego właśnie w ten sposób – zwraca uwagę adwokat Adam Baworowski z Warszawy, współpracujący ze SmartRide.pl. – Jeśli jednak funkcjonariusz postanowi skierować sprawę do sądu, albo ukarany nie zgodzi się z mandatem, sędzia będzie orzekał w oparciu o Kodeks wykroczeń bądź Kodeks karny. A wtedy kara może być zupełnie inna – dodaje prawnik.
W tym przykładowym punkcie znowelizowany Kodeks wykroczeń stanowi bowiem:
Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd inny niż mechaniczny, nie mając do tego uprawnienia, podlega karze nagany albo karze grzywny do 1500 zł.
Czyli 200 zł mandatu versus ryzyko kary do 1500 zł w sądzie. Różnica w wysokości konsekwencji jest, jak widać, bardzo wyraźna. Natomiast podkreślmy:
Tytuły, od których nagle zaroiło się w mediach, jakoby „za jazdę bez karty rowerowej groził mandat 1500 zł” są – oględnie mówiąc – dezinformacją.
Ich autorzy albo nie rozróżniają mandatu z taryfikatora, nakładanego na drodze przez policję od postępowania sądowego, albo liczą na więcej kliknięć. Jednocześnie jednak trzeba pamiętać, że ukarać mandatem Policja może, według Kodeksu wykroczeń, osobę, która ukończyła 17 lat. Młodsi ryzykują więc postępowanie w sądzie rodzinnym, choć w praktyce najczęstsze będą zapewne upomnienia.
Kary za jazdę e-hulajnogą po alkoholu
Pozostając przy tym samym założeniu (że e-hulajnoga to pojazd „inny niż mechaniczny”) przyjrzyjmy się teraz jak wyglądają kary za jazdę na rauszu – to, niestety, również częsty przypadek, zwłaszcza wśród użytkowników hulajnóg wynajmowanych na minuty. Otóż:
Kierowanie na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu pojazdem innym niż mechaniczny przez osobę znajdującą się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka działającego podobnie do alkoholu – 2500 zł.
Kierowanie na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu pojazdem innym niż mechaniczny przez osobę znajdującą się w stanie po użyciu alkoholu lub pod wpływem środka działającego podobnie do alkoholu – 1000 zł.
Tutaj, jak widać, żartów też już nie ma. Do końca 2021 r. mandaty za to wykroczenie wynosiły odpowiednio 500 oraz 300-500 zł, więc wzrost jest w skrajnym przypadku nawet pięciokrotny. Przypomnijmy, że stan nietrzeźwości zaczyna się od 0,5 promila, a stan po użyciu alkoholu to od 0,2 do 0,5 promila.
Czytelnikom mocniej zainteresowanym tematem jazdy na rauszu polecamy nasz osobny tekst oraz film na ten temat, z których zorientujecie się dlaczego wcześniej podkreśliliśmy założenie, że e-hulajnoga to pojazd niemechaniczny. [Dalsza część tekstu pod filmem]
Mandaty za nieprawidłowe parkowanie – bez zmian
W nowym taryfikatorze nie zmieniły się natomiast mandaty za jedno z najczęstszych przewinień, jakie popełniają osoby wynajmujące hulajnogi elektryczne na minuty – czyli za niezgodne przepisami parkowanie. Tutaj punkt, który zapewne najczęściej będzie miał zastosowanie w takich przypadkach, to ten:
Naruszenie warunków dopuszczalności zatrzymania lub postoju pojazdu na chodniku – 100 zł.
Trzykrotnie droższa jazda w dwie osoby
Od początku roku wzrosła natomiast stawka mandatu za często obserwowaną na ulicach jazdę w dwie osoby na hulajnodze elektrycznej. Wcześniej kara ta wynosiła 100 zł, teraz jest trzykrotnie wyższa:
Przewóz osób w liczbie przekraczającej liczbę miejsc (…) wynikających z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu niepodlegającego rejestracji – 300 zł.
O tym dlaczego – pomijając już sam mandat – nie należy jeździć dwuosobowo na e-hulajnodze również mamy osobny artykuł oraz film:
Tematem nowych przepisów w Kodeksie wykroczeń, związanych z ruchem drogowym w odniesieniu do hulajnóg elektrycznych, zajmiemy się szerzej w pierwszych dniach nowego roku. Zainteresowanych zachęcamy do obserwowania naszej strony na Facebooku i subskrybowania kanału na YouTube. A przede wszystkim – zapraszamy na podstronę naszej akcji „SmartRide. Przepis na jazdę” na której od ponad pół roku szczegółowo omawiamy regulacje dla mikromobilności w Polsce:
Elektryczne hulajnogi – przepisy i regulacje. „SmartRide. Przepis na jazdę”
Konsultacja prawna: mec. Adam Baworowski. Stan przepisów aktualny na 03.01.2022 r. Autorzy przedstawili go zgodnie ze swoją najlepszą wiedzą, jednak jedynym obowiązującym źródłem prawa w tej dziedzinie jest Kodeks drogowy.
Tekst edytowany – rozbudowany o dodatkowe informacje 02.01.2022 r.
