W tym materiale analizujemy jaka jest dozwolona prędkość, którą może rozwijać elektryczna hulajnoga w Polsce – a zależy to od tego, gdzie nią jedziemy. Powiemy jak wygląda to drodze lub pasie dla rowerów, na jezdni, na chodniku, jak na tzw. ciągach pieszo rowerowych, a jak w strefie zamieszkania.
Spróbujemy także rozwiązać zagadkę jaka to jest „prędkość zbliżona do prędkości pieszego”, o której mówią nowe przepisy drogowe dla mikromobilności, obowiązujące od 20 maja 2021 r. Powiemy też o tym, co niepokoi wielu użytkowników: czy elektryczne hulajnogi muszą mieć w Polsce prędkość ograniczoną konstrukcyjnie – czy nie muszą – i skąd bierze się ta wątpliwość.
PARTNER ODCINKA:
Droga lub pas ruchu dla rowerów: 20 km/h
Na rynku dostępne są różne modele elektrycznych hulajnóg – w tym nawet takie, które osiągają ekstremalne prędkości rzędu ok. 100 km/h. Przede wszystkim jednak jest dużo modeli rozwijających 40-50 km/h. W Polsce na drogach publicznych nigdy jednak tych możliwości nie wykorzystamy – oczywiście jeśli będziemy zawsze jeździć zgodnie z przepisami.
Według Kodeksu drogowego podstawowym miejscem do jazdy elektryczną hulajnogą jest droga lub pas ruchu dla rowerów. Maksymalna prędkość, jaką wolno nam tu rozwinąć, to tylko 20 km/h.
Zdaniem wielu użytkowników (zwłaszcza posiadaczy prywatnych pojazdów) jest to przepis zbyt restrykcyjny. Warto zwrócić uwagę, na to, że rowerzyści nie mają takiego ograniczenia i wielu z nich jeździ dużo szybciej. Co ciekawe, także w rowerze wspomaganym elektrycznie silnik może nas wspierać do wyższej prędkości – bo tu limitem wspomagania jest 25 km/h. Autorzy przepisów wyszli jednak najwyraźniej z założenia, że jazda na elektrycznej hulajnodze jest bardziej ryzykowna niż na rowerze, więc dozwoloną prędkość należy mocniej ograniczyć.
Jezdnia: też 20 km/h
Gdy nie ma drogi ani pasa rowerowego, a na jezdni obowiązuje ograniczenie do 30 km/h, to bezwzględnie musimy jechać właśnie jezdnią. Dla elektrycznych hulajnóg ograniczenie prędkości jest tu jednak bardziej restrykcyjnie niż dla innych pojazdów: maksymalna dozwolona prędkość hulajnogisty także tutaj wynosi jedynie 20 km/h.
A to znaczy, że trzeba uważać podwójnie, bo nawet w strefie Tempo 30 wiele samochodów może nas wyprzedzać. Kierowcy powinni zachowywać podczas wyprzedzania minimum 1 metr odstępu, ale wiadomo, że w praktyce bywa z tym, niestety, różnie.
Sytuacja, w której na elektrycznej hulajnodze nigdzie (na drogach publicznych) nie wolno jeździć szybciej niż 20 km/h oznacza, że Polska ma pod tym względem jeden z najbardziej restrykcyjnych limitów w Europie. Z dużych krajów UE podobnie mocne ograniczenie przyjęto jedynie w Niemczech. Podczas debat w parlamencie wiceminister infrastruktury Rafał Weber wspominał o ewentualności podniesienia tego limitu w przyszłej nowelizacji przepisów – o ile rozwój sytuacji na drogach będzie to uzasadniał.
Chodnik: prędkość zbliżona do prędkości pieszego. Czyli?
W pewnych okolicznościach Kodeks drogowy pozwala jechać elektryczną hulajnogą po chodniku. I tu się robi najciekawiej, bo na chodniku kierującego hulajnogą obowiązuje tzw. prędkość zbliżona do prędkości pieszego. No i pada bardzo częste pytanie: ile to jest?
Pieszy porusza się przeciętnie z prędkością między 4 a 6 km/h. I taką właśnie interpretację zazwyczaj podpowiada policja. Ale przecież człowiek, który biegnie, to też pieszy. Sam wiceminister infrastruktury Rafał Weber, który odpowiadał za prace nad nowymi przepisami, mówił w Sejmie, że intencją autorów ustawy było dopuszczenie w niektórych sytuacjach także wyższej prędkości, jeśli tylko użytkownik elektrycznej hulajnogi respektuje absolutny prymat pieszych na chodniku.
Stuprocentowej jasności w tej kwestii więc nie ma, choć intencja autorów przepisu, wyjaśniona przez wiceministra w Sejmie, to oczywiście ważna przesłanka. Najpewniej: jeśli mamy przed sobą zupełnie pusty chodnik, możemy pojechać e-hulajnogą z prędkością pieszego… biegnącego. I nie złamiemy wtedy przepisów. Ale jak będzie podchodziła do tego policja i ewentualnie sądy – to jeszcze na razie niewiadoma.
Pamiętajmy jednak, że niezależnie od prędkości, na chodniku obowiązuje nas zachowanie szczególnej ostrożności, ustępowanie pierwszeństwa pieszym i nieutrudnianie ich ruchu.
Droga dla pieszych i rowerów
Elektryczne hulajnogi poruszają się także tzw. drogach dla pieszych i rowerów, potocznie ciągach pieszo rowerowych. Informujący o nich znak łączy oba symbole, przy czym mogą one być rozdzielone kreską pionową lub poziomą.
W pierwszym przypadku nie ma wątpliwości – piesi i jednoślady poruszają się po wskazanych stronach drogi, więc w gruncie rzeczy osobno. Elektryczne hulajnogi mogą wtedy rozwijać prędkość do 20 km/h.
Natomiast jeśli kreska jest pozioma to znaczy, że ruch pieszych i pojazdów miesza się na całej powierzchni drogi. Co wtedy? Jeśli piesi faktycznie znajdują się na drodze, adwokat Adam Baworowski, konsultant merytoryczny akcji „Przepis na jazdę”, zaleca jechanie przy nich z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego (dla rzetelności dodajmy, że można spotkać także inne opinie).
Strefa zamieszkania: jak inne pojazdy, czyli 20 km/h
Strefa zamieszkania to specyficzny obszar – tutaj pojazdy mogą się poruszać z maksymalną dozwoloną prędkością 20 km/h. Dotyczy to wszystkich – samochodów, motorowerów, rowerów, a teraz także hulajnóg elektrycznych.
Co jednak bardzo ważne – w strefie zamieszkania pieszy ma zawsze pierwszeństwo i może swobodnie poruszać się całą szerokością drogi. Realną prędkość trzeba więc do tego faktu dostosować. Dodajmy, że strefa zamieszkania jest to jedyne miejsce, gdzie elektryczną hulajnogą mogą jeździć dzieci młodsze niż 10 lat, o ile robią to pod opieką dorosłego.
· ZOBACZ WIĘCEJ: Elektryczna hulajnoga w strefie zamieszkania
Kto to skontroluje?
No i teraz pytanie za 100 punktów – czy jest realne, żeby policja lub straż miejska kontrolowały coś takiego, jak prędkość elektrycznej hulajnogi – i jak? Czy przy drogach rowerowych będą stały patrole z „suszarkami”?
Otóż takie sytuacje już mają miejsce – tyle, że np. w Singapurze, słynącym z bezwzględnego egzekwowania przepisów. W Polsce, szczerze mówiąc, trudno sobie to na razie wyobrazić. Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku jakiegoś incydentu, np. kolizji z pieszym, różne okoliczności zdarzenia lub np. zeznania świadków mogą prowadzić do wniosku, że kierujący hulajnogą jechał dużo szybciej niż było to dozwolone.
Prędkość ograniczona konstrukcyjnie? Pewnie od 2022 r.
I jeszcze jedno ważne rozróżnienie na koniec.
Przepisy, które tu omówiliśmy, wynikają z Kodeksu drogowego – one obowiązują od 20 maja. Natomiast rząd pracuje nad rozporządzeniem o warunkach technicznych dla e-hulajnóg i UTO, które być może nakaże, aby wszystkie elektryczne hulajnogi wprowadzane do obrotu od 2022 roku miały konstrukcyjnie ograniczoną prędkość do 20 km/h. Tak przynajmniej zakłada obecny projekt tych regulacji.
Paradoksalnie, tego typu parametr techniczny może być prostszy do wyegzekwowania. Przykładowo w Niemczech policja przeprowadza lotne kontrole na drogach, sprawdzając pojazdy na przenośnych urządzeniach kontrolnych.
Powtórzmy jednak – to jest na razie dopiero projekt, a jeśli rozporządzenie wejdzie w życie, ma dotyczyć hulajnóg i UTO wprowadzanych do obrotu dopiero od 1 stycznia 2022 r. W tym momencie swoje pojazdy ograniczyli do 20 km/h tylko operatorzy hulajnóg wynajmowanych na minuty (przynajmniej ci główni) – ale to ze względu na odpowiedzialność społeczną.
Partnerzy akcji “SmartRide. Przepis na jazdę”
Podsumowanie
Elektryczna hulajnoga na drogach publicznych w Polsce może może rozwinąć dozwoloną prędkość:
- Na drodze lub pasie ruchu dla rowerów – 20 km/h
- Na jezdni – 20 km/h
- Na chodniku – prędkość zbliżona do prędkości pieszego
- Na drodze dla pieszych i rowerów – 20 km/h lub prędkość zbliżona do prędkości pieszego
- W strefie zamieszkania możemy jechać 20 km/h, podobnie jak inne pojazdy. Jeśli jednak zbliżymy się do pieszych, należy zwolnić do ich prędkości
I pamiętajmy, że kierując dowolnym pojazdem, także elektryczną hulajnogą, mamy obowiązek dostosować swoją prędkość do warunków na drodze.
KLIKNIJ PO WIĘCEJ:
Inne przepisy i regulacje, którym podlegają w Polsce hulajnogi elektryczne i UTO, opisujemy w naszym serwisie “SmartRide. Przepis na jazdę”
Konsultacja prawna: mec. Adam Baworowski. Stan przepisów aktualny na 27.06.2021 r. Autorzy przedstawili go zgodnie ze swoją najlepszą wiedzą, jednak jedynym obowiązującym źródłem prawa w tej dziedzinie jest Kodeks drogowy.
